Meebuigen en terugveren

Ook dit jaar draait de boetegraaimachine van de roverheid weer op volle toeren. In tal van afgelegen bosjes en struiken verschuilen zich weer die zielige smeerlappen met snor en uniform om met hun laserpistooltje of flitsertje naar argeloze passanten te gluren, met het kwijl in de mondhoeken hijgerig op weg om ook dit jaar hun target weer te halen. En ook zijn de boetes natuurlijk weer verhoogd, zij het dit keer slechts met de inflatiecorrectie omdat een aantal boetes inmiddels niet eens meer in de Wet Mulder past. Het wettelijke muldermaximum van €390 begint een probleem te worden voor de Koos-achtigen. Sta je weer eens lekker met je anderhalve hersencel te roeptoeteren dat er vooral nog zwaarder moet worden gestraft, blijkt er opeens een of andere wet aan jouw dommige dadendrang in de weg te staan.

Eerst losten de Koos-achtigen dat nog creatief op door €6 administratiekosten te gaan rekenen. Maar al snel begon dat ook te knellen, dus onder de bezielende leiding van hun nieuwe voorganger, Koos Opstelten, werd dit onlangs verhoogd naar €7. Opvallend, want de vorige administratiekosten waren eigenlijk te hoog ingeschat: achteraf bleken die slechts €5,57 te zijn geweest. Toch volgde een verhoging, en wat nog geraffineerder is: het werd losgekoppeld van de werkelijke kosten. Kijk, dat biedt weer ruimte voor de toekomst.

Intussen wordt het hele land verder volgepropt met trajectcontroles en flitspalen. Dat verdient toch de voorkeur boven echte agenten, want agenten lijken af en toe net mensen. Dus geven ze zelfs wel eens een waarschuwing in plaats van een boete. Een enkele integere diender vindt het inmiddels toch ook wel wat raar om een goedbedoelende medemens honderden euro’s boete aan te smeren voor één of andere futiliteit, terwijl de winkeldief er met €50 voorwaardelijke geldboete vanaf komt.

Vroeger werden zulke teksten als louter rechtse borrelpraat beschouwd, maar tegenwoordig zijn ze zonder meer waar. En de grap is: dankzij “rechts”! Want de grootste roeptoeter van dit setje sneuelingen is tegenwoordig die nieuwe namaak-Koos. Toegegeven, ook de echte Koos braakt nog regelmatig zijn domme lariekoek over ons beeldscherm uit in dat platte taaltje dat zijn ware klasse verraadt. Maar de grootste pleitbezorger van de robotmatige verkeersrepressie is tegenwoordig toch wel die waggelende walrus die bij elke vraag wat verstoord de indruk wekt net zijn bakkes uit een trog hondenbrokken te hebben gehesen om zo vanuit zijn onderkin wat ferme dooddoeners tegen ons aan te murmelen. Doorgaans versta ik er niet veel van, maar de flarden die ik opvang lijken verdacht veel op de tikkende plaat die Rita (Verdonk, weet u nog?) jarenlang had opstaan: “regels zijn regels -tik- zijn regels -tik- zijn regels -tik- zijn regels”.

Tot voor kort was het mij altijd een gruwel als tante Rita weer haar beperkte repertoire stond af te ratelen. Ik verwonderde mij hoe iemand zichzelf liberaal durft te noemen en tegelijk dit soort stupiditeiten kan uitkramen. Regels zijn namelijk helemaal geen regels. Regels dienen geïnterpreteerd en toegepast te worden in het licht van de specifieke omstandigheden van het concrete geval. Een goede jurist onderscheidt zich door juist dáár een scherp gevoel voor te hebben. Dus bestreed ik dat getikte gezwets altijd te vuur en te zwaard. Maar nu besef ik dat daarin juist de oplossing is gelegen. We moeten de Rita Rules niet bestrijden, maar zelf toepassen om de Koos-achtigen uit te schakelen! Meebuigen en terugveren.

Hoe? Welnu, door de dames en heren verkeershandhavers eens aan de regels te houden, ook zero-tolerance. Dat levert prachtige taferelen op. Beroep instellen loont: allereerst is er een flinke kans dat de boete wordt vernietigd, als u maar de moeite neemt om naar de kantonrechter te gaan. Er zijn namelijk simpelweg te weinig rechters beschikbaar. En best vaak is er echt wel wat mis met een boete. Maar ook al blijft de boete in stand: de kosten die u veroorzaakt door tot het gaatje door te procederen, zorgen er voor dat de roverheid aan u geen cent verdient. Sterker: met een beetje geluk betaalt het CJIB aan u! Rente, kostenvergoedingen, dwangsommen, etc. De wereld op z’n kop? Wellicht, maar neem van kippie aan: op z’n kop ziet ‘t er een stuk vrolijker uit. De wereld op z’n kip zeg maar.

Er zijn al wat mensen die de wereld van Koos op z’n kop zetten, en degenen die er een beetje handigheid in hebben gekregen zullen beamen dat het inderdaad ook nogal lucratief is. Reken op zo’n duizend euro per boete. Ik ken zelfs mensen die hun radardetector hebben weggedaan omdat ze teveel inkomsten misliepen. Als nog wat meer mensen op deze manier Koos de kous op de kop geven dan wordt het systeem verliesgevend en klopt het “business model” niet meer. Dan is er hoop dat men de Wet Mulder op een gegeven moment gewoon weer afschaft.

Want vergeet niet: deze belachelijke wet bestaat pas sinds begin jaren ’90 en is dus zeker nog geen blijvertje. Aanvankelijk werden er jaarlijks “slechts” zo’n miljoen boetes van ongeveer € 75 opgelegd, en relatief vaak door echte agenten, zodat de maatschappelijke weerstand nog beheersbaar was. Een enkeling waarschuwde toen echter al voor escalatie, en die is inderdaad gevolgd. Nu er jaarlijks meer dan 10 miljoen boetes van maximaal € 397 door het CJIB worden uitgespuugd, voornamelijk door robots verzameld, realiseren steeds meer mensen zich dat dit eigenlijk misschien toch niet helemaal normaal is. Een betrouwbare en zorgvuldige overheid gedraagt zich zo niet. De overheid is ontspoord en moet door ons weer op de rails worden gezet. Enkele reis terug.

Dus moeten we die lieden een koekje van eigen deeg geven. Regels zijn regels nietwaar? Nu is het probleem dat de meeste slachtoffers van verkeersrepressie niet precies weten aan welke regels zij de verkeershandhavers dan moeten houden, en dus ook niet welke beroepsgronden ze moeten aanvoeren. De Zwarte Kip helpt deze “verkeersslachtoffers” graag met een geheel vernieuwde en gedetailleerde Instructie Mulderberoep: voila!

Met deze instructie hoeft u nooit meer slapjes te verzuchten “ik betaal maar gewoon”. Die berusting houdt het systeem juist in stand. Maar nu krijgt u de wapens aangereikt om stevig van u af te bijten, zodat u waarschijnlijk als winnaar uit de strijd zult komen. In ieder geval komt uw belager er niet ongeschonden vanaf. Naast modelbrieven vindt u een catalogus van beroepsgronden om uit te kiezen, alsmede 42(!) WOB-verzoeken plus uitleg wat u met de opgevraagde documenten kunt doen. En er is een handleiding hoe u gaandeweg duizenden euro’s aan dwangsommen kunt incasseren.

Maar: grote getallen blijven belangrijker dan de kracht van argumenten. In 2010 bleek dat de kantonrechters met zo’n 40.000 zaken per jaar aan hun taks zaten. Het was toen slechts een kwestie van nog even samen doordrukken. Helaas is het aantal kantonberoepen sindsdien juist weer iets afgenomen, zodat het systeem nog steeds kan doormodderen. Dáár moet dus vooral weer verandering in komen: we moeten al onze lotgenoten blijven stimuleren om vooral die 2^e stap te maken: naar de kantonrechter. Dáár ligt het structurele capaciteitsprobleem. Dat is de achilleshiel. Op naar de 60.000 kantonberoepen!

Tijdens het intikken van deze tirade speelt er overigens de hele tijd een vrolijk deuntje door mijn hoofd van het danige dweilorkestje Aerosmith: “don’t get mad, get even”. Inderdaad: meebuigen en terugveren.